KARTET 2025 ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ 200 MCQ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
KARTET 2025: KARTET ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸಮಗ್ರ ಅಧ್ಯಯನ ಅವಶ್ಯ. ಶಿಕ್ಷಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಆಸಕ್ತರಾಗಿರುವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳು ಅಗತ್ಯವಾದ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕ.
1. ಕಲಿಕೆ ಉಂಟಾಗಲು ಯಾವುದು ಅವಶ್ಯಕ
a) ಸ್ವ – ಅನುಭವ
b) ಸ್ವ – ಅವಲೋಕನ
c) ಸ್ವ ಚಟುವಟಿಕೆ
d) ಎಲ್ಲವೂ
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ.
d) ಎಲ್ಲವೂ
ವಿವರಣೆ:
ಕಲಿಕೆ ಉಂಟಾಗಲು ಅವಶ್ಯಕ ಅಂಶಗಳು
ಕಲಿಕೆ (Learning) ಎಂಬುದು ಒಂದು ಸಂಕೀರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವರ್ತನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಕಲಿಕೆ ನಡೆಯಲು, ನೀಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿವೆ:
a) ಸ್ವ – ಅನುಭವ (Self-Experience): ಹೊಸ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಆ ಅನುಭವಗಳಿಂದ ಪಾಠ ಕಲಿಯುವುದು ಕಲಿಕೆಯ ಮೂಲಾಧಾರ.
b) ಸ್ವ – ಅವಲೋಕನ (Self-Observation): ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ, ಯೋಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ತಾನೇ ಗಮನಿಸಿ, ವಿಮರ್ಶಿಸಿ, ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸುಧಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.
c) ಸ್ವ ಚಟುವಟಿಕೆ (Self-Activity): ಕಲಿಕಾರ್ಥಿಯು ಪಾಠವನ್ನು ಕೇವಲ ಆಲಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಅದನ್ನು ತಾನೇ ಮಾಡಿ (Learning by Doing), ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಾನೇ ಪರಿಹರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸುವುದು.
ಈ ಮೂರು ಅಂಶಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದಾಗ ಕಲಿಕೆಯು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ (Holistic) ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ (Permanent) ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಕಲಿಕಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದವರು
a) ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್
b) ಪಾವ್ಲಾವ್
c) ಸ್ಕಿನ್ನರ್
d) ಕೊಹ್ಲರ್
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
a) ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್
ವಿವರಣೆ:
ಕಲಿಕಾ ನಿಯಮಗಳು (Laws of Learning) ಅಥವಾ ಕಲಿಕೆಯ ಮೂಲ ನಿಯಮಗಳನ್ನು (ಮುಖ್ಯ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಅಧೀನ ನಿಯಮಗಳು) ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಮೇರಿಕನ್ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಲ್. ಥಾರ್ನ್ಡೈಕ್ (Edward L. Thorndike) ರವರು ತಮ್ಮ ‘ಪ್ರಯತ್ನ ಮತ್ತು ದೋಷದ ಸಿದ್ಧಾಂತ’ (Trial and Error Theory) ದ ಭಾಗವಾಗಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು.
ಅವರ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಕಲಿಕಾ ನಿಯಮಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
1. ಸಿದ್ಧತಾ ನಿಯಮ (Law of Readiness)
2. ಅಭ್ಯಾಸ ನಿಯಮ (Law of Exercise)
3. ಪರಿಣಾಮ ನಿಯಮ (Law of Effect)
ಇತರ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳು:
ಪಾವ್ಲಾವ್ (Pavlov): ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಅನುಬಂಧನ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Classical Conditioning Theory).
ಸ್ಕಿನ್ನರ್ (Skinner): ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಅನುಬಂಧನ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Operoperant Conditioning Theory).
ಕೋಡ್ಲರ್ (Kohler): ಒಳನೋಟ ಕಲಿಕೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Insight Learning Theory).
3. ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಪಂಥವು ಯಾವ ದೇಶದ್ದು
a)ರಷ್ಯಾ
b) ಅಮೆರಿಕ
c)ಜಪಾನ್
d) ಜರ್ಮನಿ
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
d) ಜರ್ಮನಿ
ವಿವರಣೆ:
ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಪಂಥ (Gestalt Psychology) ವು 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಉದಯಿಸಿದ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಶಾಖೆಯಾಗಿದೆ.
ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ (Gestalt) ಎಂಬ ಜರ್ಮನ್ ಪದದ ಅರ್ಥ “ಸಮಗ್ರ ರೂಪ,” “ಸಂರಚನೆ,” ಅಥವಾ “ಪೂರ್ಣ ಆಕಾರ” (Whole Pattern or Configuration).
ಈ ಪಂಥದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರತಿಪಾದಕರು:
▪️ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ವರ್ತೈಮರ್ (Max Wertheimer)
▪️ವುಲ್ಫ್ಗ್ಯಾಂಗ್ ಕೋಹರ್ (Wolfgang Kohler)
▪️ಕರ್ಟ್ ಕೋಫಾ (Kurt Koffka)
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮುಖ್ಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು “ಇಡೀ ಭಾಗಗಳ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು” (The whole is greater than the sum of its parts) ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಗ್ರಹಿಕೆ (Perception) ಮತ್ತು ಕಲಿಕೆಯ ಮೇಲೆ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಳನೋಟದ ಕಲಿಕೆ – Insight Learning) ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ.
4. ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಪದದ ಮೂಲ ಅರ್ಥ
a) ಒಂದು ಸಮಗ್ರತೆ
b) ಬಿಡಿಗಳ ಜೋಡಣೆ
c) ಎ ಮತ್ತು ಬಿ
d) ಯಾವುದು ಅಲ್ಲ
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
a) ಒಂದು ಸಮಗ್ರತೆ
ವಿವರಣೆ:
ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ (Gestalt) ಎಂಬುದು ಜರ್ಮನ್ ಭಾಷೆಯ ಪದವಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಮೂಲ ಅರ್ಥವು “ಸಮಗ್ರ ರೂಪ” (Whole Form), “ಸಂರಚನೆ” (Configuration), ಅಥವಾ ಪೂರ್ಣ ಆಕಾರ (Whole Pattern) ಎಂದಾಗಿದೆ.
ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಸಿದ್ಧಾಂತವು “ಇಡೀ ಭಾಗಗಳ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು (The whole is greater than the sum of its parts) ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ, ನಮ್ಮ ಗ್ರಹಿಕೆಯು ಬಿಡಿ ಬಿಡಿ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಒಂದು ಸಮಗ್ರ ಘಟಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಮಾದರಿಯಾಗಿ ನೋಡುತ್ತದೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ, “ಬಿಡಿಗಳ ಜೋಡಣೆ” (b) ಎಂಬುದು ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಪದದ ಅರ್ಥಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ.
5. ಒಳನೋಟ ಕಲಿಕಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪ್ರದೀಪಾದಕರು
a) ಕೊಹ್ಲರ್
b) ಸ್ಕಿನ್ನರ್
c) ಲೆವಿನ್
d) ವರ್ಧಮೀಯರ್
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
a) ಕೊಹ್ಲರ್
ವಿವರಣೆ:
ಒಳನೋಟ ಕಲಿಕಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Insight Learning Theory) ವನ್ನು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದವರು ಜರ್ಮನ್ ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಿಯಾದ ವುಲ್ಫ್ಗ್ಯಾಂಗ್ ಕೊಹ್ಲರ್ (Wolfgang Kohler).
ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅವರು 1913 ರಿಂದ 1917 ರವರೆಗೆ ಟೆನೆರೈಫ್ (Tenerife) ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಚಿಂಪಾಂಜಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.
ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಚಿಂಪಾಂಜಿ ಸುಲ್ತಾನ್ (Sultan), ಕೊಹ್ಲರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಲಿಕೆಯು ಕೇವಲ ಪ್ರಯತ್ನ ಮತ್ತು ದೋಷದಿಂದ ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ (Gestalt) ಗ್ರಹಿಸಿ, ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ (ಒಳನೋಟದಿಂದ) ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಇತರ ಆಯ್ಕೆಗಳು:
▪️ಸ್ಕಿನ್ನರ್ (Skinner):
▪️ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಅನುಬಂಧನ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Operant Conditioning).
▪️ಲೆವಿನ್ (Lewin) ಕ್ಷೇತ್ರ ಸಿದ್ಧಾಂತ (Field Theory).
▪️ವರ್ಧಮೀಯರ್ (Wertheimer): ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್ ಪಂಥದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು, ಆದರೆ ಒಳನೋಟ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದವರು ಕೊಹ್ಲರ್.
6. ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಯಾರನ್ನು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ?
a) ಸ್ಕಿನ್ನರ್
b) EL ಥಾರ್ನಡೈಕ್
c) ಕೊಹ್ಲರ್
d) ಪಾವಲವ್
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
b) EL ಥಾರ್ನಡೈಕ್
ವಿವರಣೆ:
ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಲ್. ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್ (Edward L. Thorndike) ರವರನ್ನು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಪಿತಾಮಹ (Father of Educational Psychology) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅವರಿಗೆ ಈ ಬಿರುದು ಬರಲು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣಗಳು:
1. ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಮಾನವರಿಗೆ ಕಲಿಕೆಯ ವರ್ಗಾವಣೆ:
ಅವರು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಕೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು (ಕಲಿಕಾ ನಿಯಮಗಳು) ರೂಪಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಿದರು.
2. ಕಲಿಕಾ ನಿಯಮಗಳ ರಚನೆ:
ಅವರು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಿದ್ಧತಾ ನಿಯಮ, ಅಭ್ಯಾಸ ನಿಯಮ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮ ನಿಯಮಗಳು (Laws of Readiness, Exercise, and Effect) ಇಂದಿಗೂ ಶಿಕ್ಷಣ ವಿಧಾನಗಳ ಆಧಾರ ಸ್ತಂಭಗಳಾಗಿವೆ.
3. ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನದ ಅಳವಡಿಕೆ: ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಥಾರ್ನ್ಡೈಕ್ ಪ್ರಮುಖರು.
▪️ಇತರ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಕಲಿಕೆ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಪಿತಾಮಹರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.
7. ಮಕ್ಕಳ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕಲಿಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಮನೋಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ,
a) ಪಾವೋವ್
b) ಸ್ಕಿನ್ನರ್
c) ಕೋಡ್ಲರ್
d) EL ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಉತ್ತರ ಇಲ್ಲಿದೆ:
d) EL ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್
ವಿವರಣೆ:
ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಲ್. ಥಾರ್ನ್ ಡೈಕ್ (Edward L. Thorndike) ರವರನ್ನು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಪಿತಾಮಹರೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಕೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮಾಪನ (Measurement) ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ(Assessment) ದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ತಂದ ಪ್ರವರ್ತಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
▪️ಕಲಿಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧನಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು.
▪️ಅವರ ಕೆಲಸವು ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು (Tests) ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಬಲವಾದ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿತು.
CLICK HERE TO DOWNLOAD PDF NOTES